Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt, người con ưu tú của Nam bộ Thành đồng, sinh ngày 23 tháng 11 năm 1922, tại xã Trung Hiệp, huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long. Dù được sinh ra ở một vùng quê nghèo, xa xôi, heo hút nhưng đồng chí đã sớm giác ngộ lý tưởng cách mạng. Đồng chí tham gia cách mạng khi mới 16 tuổi và năm 17 tuổi được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương. Trải qua hai cuộc trường kỳ kháng chiến gian lao mà anh dũng của dân tộc cũng như sự luyện rèn, trưởng thành từng bước từ cán bộ cơ sở, huyện, tỉnh… rồi tham gia vào Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị. Đồng chí Võ Văn Kiệt "là học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh"; "nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta" cả trong chiến tranh lẫn trong thời kỳ đổi mới; "một vị Thủ tướng giàu thực tiễn, có tài năng, một nhà hoạt động chính trị tầm cỡ của Đảng và Nhà nước được nhân dân trong nước và thế giới ca ngợi"; "đồng chí đã có nhiều đóng góp lớn cùng toàn Đảng, toàn dân vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ, đưa sự nghiệp cách mạng luôn tiến lên phía trước".

Với tính cách nổi bật là sâu sát thực tế, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, đồng chí đã quyết liệt trong "quá trình hoạch định và tổ chức thực hiện đường lối đổi mới đất nước do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo".  Đồng chí Võ Văn Kiệt là một nhà chính trị xuất sắc, người cán bộ có tâm, có tầm của Đảng và Nhà nước ta và là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân, nói lên và hiện thực hóa những mong muốn thiết tha của dân ta. Phá bỏ thế bao vây, cấm vận để chủ động hội nhập quốc tế trong điều kiện nền kinh tế nước ta còn nhiều khó khăn, yếu kém, giúp đất nước có quan hệ ngày càng mở rộng với các nền kinh tế lớn, trở thành thành viên của nhiều tổ chức quan trọng của khu vực và thế giới… tất cả đều mang đậm dấu ấn Võ Văn Kiệt. Những năm đầu sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, Thành phố Hồ Chí Minh phải đương đầu với vô vàn khó khăn, thử thách như: gần 3,5 triệu dân thành phố thiếu đói, số người thất nghiệp tăng, giới trí thức trốn ra nước ngoài tăng nhanh… Với trí tuệ, kinh nghiệm và bản lĩnh của mình, đồng chí Võ Văn Kiệt đã rất quyết đoán khi đưa ra những quyết định mang tính “xé rào” nhằm cứu đói cho dân và vực dậy kinh tế của Thành phố lúc bấy giờ. Với tư duy đổi mới, đồng chí chủ động tìm hiểu và đề ra những biện pháp sáng tạo để tháo gỡ khó khăn cho Thành phố. Từ đó tạo đà cho Thành phố Hồ Chí Minh bước vào thời kì phát triển năng động, góp phần làm thay đổi tư duy về kinh tế và bước đầu cho sự hình thành đường lối đổi mới của Đảng tại Đại hội lần thứ VI. Hơn thế nữa, khi kinh tế đất nước lâm vào khủng hoảng, cơ chế tập trung, quan liêu, bao cấp còn tồn tại trong khi tư duy đổi mới vẫn chưa được thông suốt, với cương vị là Thủ tướng, ông đã cùng tập thể lãnh đạo suy nghĩ, bàn bạc và đưa ra nhiều quyết sách mang tính đột phá như: trao quyền tự chủ kinh doanh cho xí nghiệp quốc doanh thực hiện thương mại hóa tư liệu sản xuất, cho phép các doanh nghiệp lớn được trực tiếp xuất nhập khẩu hàng hóa, bãi bỏ việc ngăn sông, cấm chợ, thực hiện tự do lưu thông hàng hóa, chuyển dần nền kinh tế từ cơ chế quan liêu bao cấp sang cơ chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Nhờ sự quyết đoán của đồng chí, những công trình lớn đã được thực thi và mang lại hiệu quả thiết thực ngay khi đưa vào sử dụng, đáp ứng được kỳ vọng của Nhân dân cả nước. "Tên tuổi của đồng chí gắn liền với những công trình lớn ở khắp mọi miền đất nước". Điều này đã góp phần to lớn ổn định và nâng cao đời sống của người dân, từng bước đưa tình hình chính trị và đời sống kinh tế - xã hội của đất nước đi vào ổn định, phát triển.

Tuy xuất phát với trình độ học vấn thấp nhưng đồng chí Võ Văn Kiệt đã chủ động tự học, tự rèn luyện; học mọi lúc, mọi nơi, học ở mọi người, mọi đối tượng, mọi tầng lớp để có được trí tuệ tinh thông và vốn sống, kinh nghiệm sống phong phú, sâu sắc. Với đồng chí, còn sống là còn phục vụ, còn cống hiến cho dân, cho nước. Muốn phục vụ tốt cho dân, cho nước thì trên hết và trước hết, bản thân phải có trí tuệ, có kinh nghiệm và có bản lĩnh. Thật vậy, trải qua hai cuộc chiến tranh và hơn ba mươi năm tham gia xây dựng đất nước sau ngày hòa bình, thống nhất, đồng chí được Đảng và Nhà nước ta nhận xét là con người của những quyết sách lớn, những quyết định mang đậm “dấu ấn Võ văn Kiệt”. Nhiều dự án lớn, quan trọng của đất nước gắn liền với tên tuổi của ông như Thuỷ điện Trị An, Đường dây tải điện 500 kV Bắc - Nam, Đường cao tốc Láng-Hòa Lạc, Nhà máy lọc dầu Dung Quất, xây dựng kênh thoát lũ ra biển Tây, chương trình khai thác và phát triển kinh tế - xã hội vùngĐồng Tháp Mười và Tứ giác Long Xuyên, chương trình ngọt hóa bán đảo Cà Mau…

Trong tư duy đổi mới, Thủ tướng Võ Văn Kiệt cũng hết sức quan tâm đến việc đổi mới tư duy lý luận. Mặc dù đồng chí là con người rất “thực tiễn” nhưng không vì thế mà quên đi vai trò của lý luận. Bởi đồng chí hiểu rằng lý luận chính là nền tảng tư tưởng, là kim chỉ nam cho hành động, chỉ đạo mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Việc vận dụng, kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý luận và thực tiễn cùng với cái tâm một lòng vì nước, vì dân đồng chí Võ Văn Kiệt đã đưa ra những quyết định sáng suốt, mang tính đột phá, "có nhiều đóng góp lớn" xây dựng nền móng kinh tế, văn hóa, xã hội của nước nhà, giúp Việt Nam không ngừng mở rộng quan hệ đối ngoại, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Theo lẽ thường, khi được về hưu thì phần lớn cán bộ, công chức, viên chức sẽ tranh thủ lúc còn đủ sức khỏe, minh mẫn để đi du lịch đó đây hoặc nghỉ ngơi, thư giãn, sum vầy bên con cháu sau hơn nửa đời người đã cống hiến cho sự nghiệp cách mạng. Nhưng với đồng chí, dù đã về hưu, vẫn tự luôn canh cánh bên mình nỗi lo cho dân, cho nước; vẫn quan tâm, theo dõi sát tình hình, chuyển biến của đất nước; vẫn thường xuyên đóng góp ý kiến với các cơ quan lãnh đạo của Đảng và Nhà nước về những quyết sách lớn, những vấn đề quan trọng của dân tộc. Vì đã từng sống trong lòng dân, ăn cơm dân, mặc áo của dân, được dân quan tâm, che chở nên hơn ai hết, đồng chí thấu hiểu được nỗi khổ của dân, hiểu được tâm tư, nguyện vọng của dân. Cho đến những năm tháng cuối đời, đâu đó chúng ta vẫn bắt gặp hình ảnh của vị cựu Thủ tướng "lặn lội" ở nhiều nơi của vùng đồng bằng sông Cửu Long vì những suy tư, trăn trở để tìm ra giải pháp giúp bà con nơi đây có thể sống chung với lũ, làm chủ được con nước hay thậm chí có thể làm giàu lên nhờ vào những món quà mà thiên nhiên đã ban tặng mỗi khi mùa nước lũ tràn về.

Với 86 tuổi đời, 69 năm tuổi Đảng, gần 70 năm cống hiến không ngừng nghỉ, những “trái ngọt” mà đồng chí để lại cho dân tộc cho đến nay vẫn còn nguyên giá trị và động lực thúc đẩy đất nước phát triển. Có lẽ vì vậy nên dù đồng chí đã đi xa nhưng hình ảnh của người cộng sản chân chính ấy vẫn luôn giữ mãi, được sự kính trọng và niềm tiếc thương vô vàn trong trái tim của Nhân dân. Đồng chí chính là niềm tự hào của bao thế hệ người dân Việt Nam.

Học tập tấm gương sáng của đồng chí Võ Văn Kiệt về tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám dấn thân vì đường lối đổi mới của đất nước, vì hạnh phúc của Nhân dân, viên chức Trường Chính trị Phạm Hùng đã nỗ lực phấn đấu, không ngừng nâng cao phẩm chất đạo đức, năng lực của mình nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra ngày càng cao. Điều này được thể hiện qua những việc cụ thể sau:

Dám nói: viên chức của Trường, đặc biệt là các viên chức trẻ đã mạnh dạn thể hiện quan điểm, lập trường của mình trước tập thể cũng như trước lãnh đạo khi góp ý về một vấn đề hoặc một sự việc nào đó; khắc phục dần tâm lý nể nang, né tránh, ngại va chạm. Việc lắng nghe những ý kiến từ những viên chức dám nói như thế phần nào giúp lãnh đạo có cái nhìn khách quan hơn, toàn diện hơn về sự việc và đưa ra những quyết định chuẩn xác hơn.

Dám đổi mới, sáng tạo: trước đòi hỏi, yêu cầu khách quan của công cuộc đổi mới, phát triển đất nước như hiện nay thì việc dám đổi mới, sáng tạo là việc làm hết sức cần thiết. Thời quan qua, đội ngũ giảng viên của Trường đã không ngừng học hỏi, đổi mới trong phương pháp giảng dạy để có thể nâng cao chất lượng giảng dạy. Viên chức của Phòng Tổ chức, Hành chính, Thông tin, Tư liệu và Phòng Quản lý đào tạo và nghiên cứu khoa học cũng đã nghĩ ra những cách làm hay, sáng tạo nhằm giúp việc quản lý, phục vụ công tác dạy và học (kể cả trực tuyến và trực tiếp) đạt hiệu quả cao, nhất là thời điểm dịch bệnh Covid-19 bùng phát.

Dám đương đầu với khó khăn, thử thách và quyết liệt hơn trong hành động vì lợi ích chung: trong những ngày đầu của cuộc chiến chống dịch Covid-19, khi cơ sở vật chất của Trường được trưng dụng làm khu cách ly, đã có những viên chức của Trường xung phong phối hợp cùng với Ban Điều hành của khu cách ly hỗ trợ những người không may bị nhiễm Covid-19, dù biết có thể sẽ phải nhận về mình những rủi ro, thiệt thòi nhưng họ vẫn tiên phong. Những giảng viên trẻ của Trường cũng vậy, ý thức được bản thân là giảng viên trẻ, dù đồng lương còn khá khiêm tốn, nhưng họ đã nỗ lực phấn đấu, vượt qua khó khăn, tự học, tự rèn nhằm nâng cao trình độ học vấn, nâng cao chất lượng bài giảng...

Tưởng nhớ về đồng chí Võ Văn Kiệt, về hình ảnh người con ưu tú của quê hương Vĩnh Long; về tài năng, đức độ và những thành tựu to lớn mà đồng chí đã để lại cho quê hương, cho đất nước chính là lời nhắc nhở, là động lực cho thế hệ con cháu hôm nay học tập và noi theo. Phải nỗ lực phấn đấu, học tập tấm gương  sáng dám dấn thân, dám hy sinh, cống hiến, sáng tạo; dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của cố Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt để mai này phục vụ, cống hiến cho quê hương, đất nước được nhiều hơn và tốt hơn./.

ThS Nguyễn Thị Xiếu (Khoa Nhà nước và Pháp luật)